Ελβετικος υπολογιστης ετων 40

vinieta-featureΣαν σήμερα, 17 Αυγούστου 1978, κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος του newsletter Smaky News, την ίδια ημέρα που άρχισε να πωλείται ο Smaky 6. Ήταν το πρώτο μοντέλο εμπορικού προσωπικού υπολογιστή της Ελβετίας. Σχεδόν σύγχρονο της τριάδας Apple II/PET/TRS-80, αλλά ισχυρότερο και ποιοτικότερο των «γνωστών Αμερικάνων». Όλα όμως έχουν ξεκινήσει τέσσερα χρόνια νωρίτερα, το 1974, στο Πολυτεχνείο της Λωζάνης.

Η ιστορία του Smaky

Από τότε που έγιναν αντιληπτές οι προοπτικές του προσωπικού υπολογιστή, κάθε χώρα προσπάθησε να κατακτήσει μέρος της νέας ραγδαία αναπτυσσόμενης αγοράς. Με την πρώτη ματιά, η κατασκευή ενός προσωπικού υπολογιστή δεν φαίνεται ιδιαίτερα δύσκολη. Το να καταφέρεις να τον πουλήσεις είναι ένα άλλο ζήτημα.

Κατ’ αρχήν, ένα επιτυχημένο μοντέλο υπολογιστή προϋποθέτει το συγχρονισμό μίας εύρωστης γραμμής παραγωγής, με την ανάπτυξη ικανής βάσης λογισμικού και την ανάπτυξη ενός οργανωμένου δικτύου διάθεσης του προϊόντος. Αυτός ο συνδυασμός μεταφράζεται σε τεράστια κόστη, ανθρωποώρες και βέβαια ρίσκα. Οπότε, οι περισσότερες εταιρείες στράφηκαν στο Κράτος για βοήθεια.

Jean-Daniel Nicoud: Ο πατέρας του ελβετικού προσωπικού υπολογιστή
Jean-Daniel Nicoud: Ο πατέρας του ελβετικού προσωπικού υπολογιστή

Μία πολύ μεγάλη και ασφαλής αγορά είναι εκείνη της εκπαίδευσης. Ένα μόνο συμβόλαιο με το υπουργείο παιδείας είναι ικανό να εξασφαλίσει αγορά αρκετών χιλιάδων μηχανημάτων. Οι σπουδαστές θα εκπαιδευτούν πάνω σε συγκεκριμένο μοντέλο, το οποίο -αν όλα πάνε καλά- θα αγοράσουν και για προσωπική χρήση. Η Γαλλία, με παραδοσιακή πολιτική στήριξης της εθνικής παραγωγής, προώθησε την ανάπτυξη των υπολογιστών Goupil για τα σχολεία. Η Μεγ. Βρετανία έκανε το ίδιο με τους Acorn. Επειδή όμως καμία χώρα δεν πρόκειται να προμηθευτεί υπολογιστές από γειτονικό Κράτος, οι τοπικές κατασκευές είναι από την αρχή σχεδιασμένες προκειμένου να καλύψουν πολύ συγκεκριμένες ανάγκες. Αυτή η πραγματικότητα βάζει ένα όριο στο δυνητικό αγοραστικό κοινό και περιορισμούς στην ανταγωνιστικότητα ενός εξαγώγιμου υπολογιστή. Κατά συνέπεια, οι περισσότερες κατασκευάστριες που ακολούθησαν αυτό το δρόμο, ήταν αναγκασμένες στο μέλλον να αναπτύξουν συμβατά PC προκειμένου να βγουν εκτός των συνόρων της χώρας.

Η Ελβετία, με 6 εκατομμύρια πληθυσμό, έχει μεν έναν από τους υψηλότερους δείκτες χρήσης υπολογιστή στην Ευρώπη. Η εκπαιδευτική αγορά δε είναι περιορισμένη και ο προστατευτισμός χαμηλός. Παρόλα αυτά, στη χώρα κατάφερε να αναπτυχθεί βιομηχανία προσωπικών υπολογιστών, χάρη σε δύο συστατικά: την ποιότητα κατασκευής και το μικρό αλλά ενθουσιώδη πυρήνα υποστηρικτών.

Ο ελβετικός υπολογιστής γεννήθηκε στις ΗΠΑ το 1974, κατά τη διάρκεια ταξιδιού του καθηγητή στο Πολυτεχνείο της Λωζάνης (École Polytechnique Fédérale de Lausanne – EPFL), Ζαν-Ντανιέλ Νικούντ. Ο Νικούντ βρισκόταν με άδεια στα κεντρικά της Digital Equipment στη Μασαχουσέτη. Εκεί σχεδίασε το Portable Computing System (PCS). Ένα πρότυπο μικροϋπολογιστή βασισμένο στον επεξεργαστή Intel 8080, με 8 KB μνήμη, οθόνη 5 ιντσών και δύο FDD των 8 ιντσών. H DEC όμως δεν είχε καμία διάθεση να υποστηρίξει έναν υπολογιστή που θα μπορούσε να είναι ανταγωνιστικός στη ναυαρχίδα της, τον PDP-11, κι έτσι δεν υιοθέτησε το σχέδιο του Νικούντ.

Ο Smaky 4 ήταν η πιο ώριμη και δημοφιλής έκδοση του PCS. Διέθετε μονάδες μικροκασέτας και οθόνη 7 ιντσών. Μπορούσε να απεικονίσει μονόχρωμα γραφικά ανάλυσης 256x160 pixels.
Ο Smaky 4 ήταν η πιο ώριμη και δημοφιλής έκδοση του PCS. Διέθετε μονάδες μικροκασέτας και οθόνη 7 ιντσών. Μπορούσε να απεικονίσει μονόχρωμα γραφικά ανάλυσης 256×160 pixels.

Ο Νικούντ πήρε μαζί του το PCS στο EPFL, όπου και το ανασχεδίασε. Αντικατέστησε τα ογκώδη disk drives με φθηνό και πολύ μικρότερο κασετόφωνο, έτσι ώστε το όλο σύστημα να χωρέσει στο ίδιο πλαίσιο με το πληκτρολόγιο. Κάπως έτσι προέκυψε και το όνομα Smaky, από την έκφραση SMArt KeYboard. Μάλιστα το τυπικό πληκτρολόγιο των τερματικών της DEC καθόρισε και το μέγεθος της πλακέτας (28×16 εκατοστά), κάτω από το οποίο έπρεπε να τοποθετηθεί ώστε ο Smaky να καλύπτει τον όρο «πληκτρολόγιο-υπολογιστής». Στα επόμενα δύο χρόνια ολοκληρώθηκαν διάφορες εκδόσεις της αρχικού σχεδίου, πάντα με το σκεπτικό ότι ο Smaky θα έπρεπε να είναι αρκετά οικονομικός ώστε να μπορεί κάθε σπουδαστής να διαθέτει το δικό του. Αν και η αρχική ανάπτυξη προγραμμάτων έγινε σε έναν Nova minicomputer, πολύ γρήγορα ολοκληρώθηκε ο assembler για τον ίδιο το Smaky. Το πρώτο ιδιαίτερα δημοφιλές μοντέλο, όχι μόνο ανάμεσα στους σπουδαστές του Νικούντ στο εργαστήριο μικροεπεξεργαστών LAMI (LAboratoire de MIcroinformatique), αλλά και εκτός του Πολυτεχνείου της Λωζάνης, ήταν ο Smaky 4. Οι κάτοχοι και φίλοι του Smaky οργάνωσαν το δικό τους Micro Club και άρχισαν να προγραμματίζουν τα δικά τους παιχνίδια και εφαρμογές. Τα απογεύματα, στους υπολογιστές της σχολής είχαν πρόσβαση οι μαθητές των σχολείων της Λωζάνης. Στον εν λόγω Smaky αναπτύχθηκε από τον Νικούντ η CALM (Common Assembly Language for Microprocessors). Μία κοινή γλώσσα Assembly για διαφορετικούς μικροεπεξεργαστές, η οποία προτυποποιήθηκε από την IEC (International Electrotechnical Commission).

SCRIB Το πρώτο φορητό PC;

Με 12 κιλά βάρος, ο Scrib είναι ένας από τους πρώτους φορητούς υπολογιστές. Κάτω από το πληκτρολόγιο υπάρχει οθόνη CRT 7'' και το περιεχόμενό της διαβάζεται από τον καθρέφτη που είναι τοποθετημένος στο πάνω μέρος του υπολογιστή.
Με 12 κιλά βάρος, ο Scrib είναι ένας από τους πρώτους φορητούς υπολογιστές. Κάτω από το πληκτρολόγιο υπάρχει οθόνη CRT 7» και το περιεχόμενό της διαβάζεται από τον καθρέφτη που είναι τοποθετημένος στο πάνω μέρος του υπολογιστή.

To 1977, η Bobst, μία εταιρεία χάρτου και γραφικής ύλης, ζήτησε έναν φορητό υπολογιστή ειδικά για δημοσιογράφους, από όπου θα μπορούσαν να στείλουν τα άρθρα τους σε ηλεκτρονική μορφή, μέσω τηλεφώνου. Ο Νικούντ επανασχεδίασε τον Smaky, τοποθετώντας μία οθόνη 7 ιντσών κάτω από το πληκτρολόγιο, ώστε να μειωθεί το μέγεθος. Ο χρήστης έβλεπε το περιεχόμενο της οθόνης μέσα από ανακλινόμενο κάτοπτρο στο πάνω μέρος του υπολογιστή. Τοποθετήθηκε μπαταρία και δύο συσκευές μικροκασέτας, δεξιά από το πληκτρολόγιο. Το σύστημα που πηρε το όνομα Scrib (Smaky 5) ήταν μονοκόμματο, ζύγιζε 12 κιλά και χωρούσε σε μία μικρή βαλίτσα. Ο Νικούντ παρουσίασε τον τρόπο χρήσης και τη μετάδοση των ηλεκτρονικών κειμένων μέσω τηλεφωνικής γραμμής σε διάφορα συνέδρια. Αποτέλεσμα ήταν ο Scrib να μπει τελικά σε παραγωγή και να καταφέρει να πουλήσει 1.000 κομμάτια στην τοπική αγορά. Θεωρείται ένας από τους πρώτους, αν όχι ο πρώτος, εμπορικός φορητός προσωπικός υπολογιστής.

Με τον Scrib μπήκαν τα θεμέλια για το εμπορικό μέλλον και την εξέλιξη της οικογένειας Smaky. Ο υπολογιστής του καθηγητή Νικούντ θα γίνει βάση για την ανάπτυξη εφαρμογών επεξεργασίας κειμένου και desktop publishing (DTP), και παύει να αποτελεί «ιδιωτική» υπόθεση του εργαστηρίου LAMI, αλλά προϊόν συνεργασίας με πολλαπλούς φορείς της Ελβετίας.

Ο Smaky 6 διατηρούσε στο ακέραιο τη φιλοσοφία "όλα σε ένα" των προκατόχων του. Σε αυτόν οι μικροκασέτες αντικαταστάθηκαν από δισκέτες 5,25''.
Ο Smaky 6 διατηρούσε στο ακέραιο τη φιλοσοφία «όλα σε ένα» των προκατόχων του. Σε αυτόν οι μικροκασέτες αντικαταστάθηκαν από δισκέτες 5,25».

Ο επόμενος μεγάλος σταθμός, και ο κυριότερος στην ιστορία των Smaky, είναι το 1978. Τότε κατασκευάζεται το πρώτο ολοκληρωμένο PC της Ελβετίας. Ήταν το μοντέλο Smaky 6, το οποίο άρχισε να κατασκευάζεται λίγο μετά την ανάδυση του Apple II στην αμερικάνικη αγορά. Αντί του Intel 8080, στον Smaky 6 χρησιμοποιήθηκε ο συμβατός, αλλά ανώτερος, Zilog Z80 και διέθετε πολύ πλούσια χαρακτηριστικά για την εποχή του. Με υπερεπαρκή μνήμη 64 KB και δυνατότητα να δεχτεί έως και δύο FDD (των 160 KB), ο υπολογιστής μπορούσε να συνδεθεί σε τοπικό δίκτυο (Cobus). Το δίκτυο Cobus έδινε τη δυνατότητα στον υπολογιστή να χρησιμοποιηθεί ως file server, πολύ πριν εμφανιστεί το αντίστοιχης λογικής πρότυπο τοπικού δικτύου Appletalk. Ο Νικούντ τον σχεδίασε με προσοχή στην επεκτασιμότητα. Στον κοινό δίαυλο MuBus ήταν δυνατό να συνδεθούν εξωτερικά μέσα αποθήκευσης και ειδικά σκληροί δίσκοι. Η παραγωγή του Smaky 6 ξεπέρασε τα 500 κομμάτια και πολλά από αυτά συνεχίζουν να λειτουργούν ακόμη και στις ημέρες μας. Με το συγκεκριμένο μοντέλο τελειώνει και η 8μπιτη εποχή των Smaky.

Για την κατασκευή και εμπορική του διάθεση ιδρύθηκε το 1978 η εταιρεία Epsitec από μέλη του Micro Club. Τη διεύθυνση της Epsitec ανέλαβε η σύζυγος του Ζαν-Ντανιέλ Νικούντ.

Το πληκτρολόγιο του πρωτότυπου Smaky 6. Το "Smart Keyboard" από όπου πήραν το όνομά τους οι υπολογιστές, κατασκευαζόταν από την DEC.
Το πληκτρολόγιο του πρωτότυπου Smaky 6. Το «Smart Keyboard» από όπου πήραν το όνομά τους οι υπολογιστές, κατασκευαζόταν από την DEC.

Ένα χρόνο αργότερα, ο Νίλκαους Βιρτ, δημιουργός της Pascal και της Modula, καθηγητής πληροφορικής στο ETH (Eidgenössische Technische Hochschule) της Ζυρίχης, έχοντας μόλις επιστρέψει από ένα διετές ταξίδι στην Xerox, μεταφέρει τις εντυπώσεις του από τον Alto. Απευθυνόμενος στο LAMI, ζήτησε να του σχεδιάσουν ένα mouse. Υπό την επίβλεψη του Νικούντ, οι μηχανικοί Αντρέ Γκινιάρ και Ρενέ Σομέρ τελειοποιούν το ποντίκι με μπίλια και θεωρούνται σήμερα οι συνεφευρέτες της συσκευής, δίπλα στον Ντάγκλας Ένγκελμπαρτ. Το σχέδιο των Γκινιάρ και Σομέρ έγινε η βάση για την κατασκευή του πρώτου mouse της -επίσης ελβετικής- Logitech, με το οποίο επεκτάθηκε λίγα χρόνια αργότερα στην αμερικάνικη αγορά.

Επιστρέφοντας στους Smaky, το 1981 η σειρά μπαίνει πολύ έγκαιρα στην 16μπιτη εποχή με το μοντέλο Smaky 8. Ένας πολύ εξελιγμένος υπολογιστής, με πολλά κοινα στοιχεία με τον Apple Lisa, που θα κυκλοφορήσει αργότερα από αυτόν, το 1983. Ήταν κι αυτός βασισμένος στον Motorola 68000 και διέθετε επίσης περιβάλλον χρήσης με εικονίδια. Δίπλα στον 16μπιτο MC68000, συνέχιζε να υφίσταται ο Zilog Z80, ο οποίος, πέρα από το ότι εξασφάλιζε προς τα πίσω συμβατότητα με το software των προηγούμενων Smaky, ήταν επιφορτισμένος με το ρόλο του ελεγκτή δικτύου. Το νεότερο πρότυπο τοπικής δικτύωσης Swan ήταν ταχύτερο και πιο αποδοτικό από το Cobus. Οι υπολογιστές μπορούσαν να συνδεθούν και πάλι με file server και για πρώτη φορά με κοινόχρηστο εκτυπωτή λέιζερ. Βέβαια, o Smaky 8 έπασχε από το ίδιο πρόβλημα με τη Lisa: το πολύ υψηλό κόστος. Παρόλα  αυτά, έγινε πολύ αγαπητός στους φοιτητές και μία από τις πρώτες πλατφόρμες DTP παγκοσμίως.

Κατασκευάστηκε και μία φορητή εκδοχή του Smaky 6. Το πλαίσιο ήταν σχεδόν το ίδιο και τοποθετήθηκε εξωτερική λαβή. Προκειμένου να μειωθεί το βάρος, μίκρυνε η οθόνη και τοποθετήθηκε μόνο ένα disk drive.
Κατασκευάστηκε και μία φορητή εκδοχή του Smaky 6. Το πλαίσιο ήταν σχεδόν το ίδιο και τοποθετήθηκε εξωτερική λαβή. Προκειμένου να μειωθεί το βάρος, μίκρυνε η οθόνη και τοποθετήθηκε μόνο ένα disk drive.

Η δημοφιλία του Smaky 8 οδήγησε στην κατασκευή του Smaky 100, το 1984. Ήταν μία πιο φθηνή εναλλακτική του, αντίστοιχη με τον Macintosh. Σε αυτόν ολοκληρώνεται η μετάβαση από το «όλα σε ένα» ενιαίο σχεδιασμό, στον πιο σύγχρονο desktop τριών κομματιών (κύρια μονάδα, μόνιτορ, πληκτρολόγιο). Ο αγοραστής μπορεί να επιλέξει μεταξύ ενός ή δύο floppy disk drive των 5,25» ή FDD σε συνδυασμό με σκληρό δίσκο. Ο Smaky 100, χωρίς υπερβολή, ήταν ένα προϊόν καθαρού ενθουσιασμού. Η ομάδα ανάτπυξης αποτελούνταν μόλις από δέκα άτομα. Όλοι πολύ νέοι και ενθουσιώδεις. Για να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης, η ομάδα σχεδιασμού της Lisa αποτελούνταν από ενενήντα εργαζόμενους της Apple. Μόλις ένας προγραμματιστής, ο Ντανιέλ Ρου, ανέπτυξε όλες τις εφαρμογές επεξεργασίας κειμένου, γραφικών, ήχου, ακόμη και τον font editor. Ο προγραμματιστής του, με δυνατότητες πολυδιεργασίας, λειτουργικού συστήματος του Smaky 100, Μπιτ Μπρούνερ, ήταν τότε μόλις 18 χρονών. Ο Μπρούνερ υπήρξε ένα από τα πλέον πιστά μέλη του Micro Club ήδη από τα 11 του! Τρεις ακόμη προγραμματιστές ασχολήθηκαν με το γραφικό περιβάλλον εργασίας και τους compilers των γλωσσών.

O Smaky 100 ήταν το πρώτο εμπορικό μοντέλο της σειράς. Ένας 16μπιτος υπολογιστής με παραθυρικό περιβάλλον χρήσης και ποντίκι, αντίστοιχος του σύγχρονού του Macintosh.
O Smaky 100 ήταν ένας 16μπιτος υπολογιστής με παραθυρικό περιβάλλον χρήσης και ποντίκι, αντίστοιχος του σύγχρονού του Macintosh.

Η βάση χρηστών του Smaky επεκτάθηκε γρήγορα εκτός Πολυτεχνείου της Λωζάνης και γενικά εκτός των πανεπιστημίων. Όσο εξαπλωνόταν η διάδοση του υπολογιστή, τόσο αυξανόταν το διαθέσιμο λογισμικό, σχεδιασμένο από εκατοντάδες χομπίστες και επαγγελματίες προγραμματιστές κατόχους του υπολογιστή. Οι διαθέσιμες εφαρμογές ξεπέρασαν γρήγορα τις 160. Κάποιες από αυτές αναπτύχθηκαν ακόμη και από μαθητές γυμνασίου. Δύο ήταν οι βασικές κατηγορίες προγραμμάτων. Εκείνα που σχεδιάστηκαν σε γλώσσα μηχανής και Assembly. Και όσα ήταν αποτέλεσμα προγραμματισμού σε γλώσσες υψηλού επιπέδου. Ο Smaky 100 διάθετε άλλωστε πολυάριθμους compilers, για BASIC, Pascal και LISP. Αλλά η προτιμώμενη γλώσσα ήταν η Modula 2, την οποία διδάσκονταν οι φοιτητές στα πανεπιστήμια της Ελβετίας. Προφανώς η σύνδεση με το τμήμα του Βιρτ στη Ζυρίχη, βοήθησε και αυτή.

Η Epsitec συνέχισε να παρακολουθεί από κοντά τα βήματα της Apple. Έτσι, ο Smaky 324 του 1988 ήταν κι αυτό ένα «αδελφό» των Macintosh σύστημα. Αυτή τη φορά του Macintosh II. Διέθετε κι αυτός 32μπιτο επεξεργαστή MC68020, 16 MB μνήμη και βέβαια πλήρως παραθυρικό περιβάλλον και δυνατότητες multitasking σε πραγματικό χρόνο. Η τιμή του ήταν κι αυτή στα ίδια επίπεδα με εκείνη του Mac II.

To λειτουργικό σύστημα PSOS για τους 16μπιτους Smaky 8 και 100, ήταν βασισμένο στα πρότυπα του Xerox Alto και διέθετε εικονίδια.
To λειτουργικό σύστημα PSOS, για το 16μπιτο Smaky 100, ήταν βασισμένο στα πρότυπα του Xerox Alto και διέθετε εικονίδια.

Υπήρξαν οι Smaky επιτυχημένοι υπολογιστές; Με στενά αριθμητικούς όρους, όχι. Από το πιο μαζικά κατασκευασμένο μοντέλο, το Smaky 100, διατέθηκαν περίπου 1.500 μηχανήματα. Ο αριθμός τους αντιπροσωπεύει περίπου το 30% των υπολογιστών που μπήκαν στα γαλλόφωνα πανεπιστήμια της Ελβετίας. Δεν ξεπερνά εκείνο της ημερήσιας παραγωγής ενός μεγάλου επώνυμου κατασκευαστή. Το γεγονός ότι οι τιμές τους ήταν αρκετά ανώτερες ενός τυπικού home computer δεν είναι η κύρια αιτία. Τα Smaky δεν κατέκτησαν την πλειονότητα της τοπικής αγοράς, για τον ίδιο λόγο που απέτυχαν οι περισσότεροι προσωπικοί υπολογιστές της δεκαετίας του ’80. Πολύ απλά γιατί κυριάρχησε παγκοσμίως ο IBM-PC και οι συμβατοί υπολογιστές.

Η επιτυχία των Smaky, αξιολογείται με ανθρώπινους όρους: Η ομαδική εργασία στο εργαστήριο LAMI αρχικά και στο Micro Club στη συνέχεια, δημιούργησε μία γενιά ιδιαίτερα καταρτισμένων και με υψηλά κίνητρα προγραμματιστών και επιστημόνων της πληροφορικής. Ο Ζαν-Ντανιέλ Νικούντ έγινε συνώνυμο του ελβετικού υπολογιστή, επιδεικνύοντας ακατάπαυστη θέρμη για τόσο για την ανάπτυξη του Smaky, όσο και για την εξέλιξη του εργαστηρίου του. Είναι ενδεικτικό ότι οι διαλέξεις του, στα κατ’ επιλογή μαθήματα, συγκέντρωναν περισσότερους σπουδαστές από ό,τι τα υποχρεωτικά μαθήματα της σχολής. Ο Ελβετός καθηγητής έπεισε εκατοντάδες φοιτητές του ότι δεν είναι ανάγκη να ξενιτευτεί κάποιος στις ΗΠΑ για να υλοποιήσει τα όνειρά του στους υπολογιστές. Τέλος, μία ακόμη επιτυχία που θα μπορούσε με την ευρεία έννοια να αποδωθεί στο έργο του Νικούντ και της ομάδας του, είναι εκείνη της πολυεθνικής σήμερα Logitech στο χώρο των περιφερειακών για προσωπικούς υπολογιστές.

ΠΗΓΗ (μετάφραση): The Smaky Story (pdf)

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ SMAKY

Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.

(ο Smaky 3 ήταν ένας πειραματισμός με 8μπιτο επεξεργαστή Motorola 6800 και δεν ολοκληρώθηκε ποτέ)

Οι Smaky της δεκαετίας του ’90

H Epsitec συνέχισε να εξελίσσει τους Smaky και στις αρχές της δεκαετίας του ’90, παραμένοντας πιστή στη σειρά επεξεργαστών MC680x0.

Παρόλο που η πρώτη έκδοση με γραφικά ήταν ο Smaky 4 του 1976, θα περάσουν 14 χρόνια μεχρι την παρουσίαση του πρώτου έγχρωμου μοντέλου. Ήταν ο Smaky 300 του 1990. Μία φθηνή εκδοχή του Smaky 324, προοριζόμενη για οικιακή χρήση. Ο υπολογιστής ήταν ιδιαίτερα λεπτός και ο πιο μοντέρνος εμφανισιακά από όλα τα μοντέλα της οικογένειας. Διέθετε κύκλωμα γραφικών IMSG171 της Inmos και με 1 MB VRAM μπορούσε να απεικονίσει αναλύσεις με 16 ή 256 χρώματα. Εξοπλιζόταν με 32μπιτο επεξεργαστή MC68030 και διέθετε 4 MB μνήμη. Όπως και ο προκάτοχός του, μπορούσε να δεχτεί σκληρούς δίσκους SCSI.

Εκατοντάδες Smaky παρέμειναν σε εκπαιδευτική χρήση μέχρι και την πρώτη πενταετία του 2000.
Εκατοντάδες Smaky παρέμειναν σε εκπαιδευτική χρήση μέχρι και την πρώτη πενταετία του 2000.

Δύο ακόμη μοντέλα, το 1991 και το 1992, κατασκευάστηκαν αποκλειστικά για να αντικαταστήσουν παλαιότερους υπολογιστές στο Πολυτεχνείο της Λωζάνης και τα σχολεία όπου είχαν εγκατασταθεί Smaky. Πρόκειται για τα Smaky 196 και 130, με επεξεργαστή MC68030 και μνήμη 4 ως 8 MB. Στο Smaky 130 μπορούσε να τοποθετηθεί και κάρτα γραφικών της Cyrus Logic. (με αναλύσεις ως 1.280×1.024 pixels και παλέτα 16 εκατ. χρωμάτων). Υπολογίζεται ότι κατασκευάστηκαν και διατέθηκαν 2.000 Smaky 130, ενώ αρκετές εκατοντάδες από αυτά παρέμειναν σε λειτουργική χρήση στα σχολεία έως το 2002.

Το 1995 οι επεξεργαστές 680×0 της Motorola είναι πλέον ξεπερασμένοι και η εξέλιξή τους έχει ολοκληρωθεί. Σχεδόν όλη η αγορά έχει στραφεί στην αρχιτεκτονική x86, με αποτέλεσμα η εξέλιξη των Smaky να είναι ακριβή και ασύμφορη. Το πρόβλημα είναι ότι η εγκατεστημένη βάση στην Ελβετία δεν θέλει να χάσει τη συμβατότητα με το έως τότε λογισμικό, οπότε το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα κατασκευαστεί ένας Smaky ικανός να λειτουργήσει και σε x86 mode, ή αν θα σχεδιαστεί μία κάρτα που θα μπορεί να τοποθετηθεί σε οποιοδήποτε PC και να το κάνει να τρέχει το λογισμικό των Smaky.

Αρχικά επιλέχθηκε η πρώτη μέθοδος και με βάση τον επεξεργαστή MC68040 κατασκευάστηκαν πρωτότυπα με δίαυλο PCI, όπου θα τοποθετούνταν κάρτα με το chipset της Intel. Η λύση αυτή όμως αποδείχτηκε σύνθετη, δαπανηρή και με μεγάλο ρίσκο. Έτσι, έγινε το ανάποδο. Ο τελευταίος των Smaky δεν ήταν υπολογιστής αλλά μία κάρτα PCI, με όνομα Smaky 400. Μπορούσε να τοποθετηθεί σε οποιοδήποτε PC συμβατό με επεξεργαστή Intel Pentium και ήταν εξοπλισμένη με επεξεργαστή MC68040 στα 66 ή 80 MHz και μνήμη 32 MB. Πέρα από το ότι εξασφάλιζε διαλειτουργικότητα μεταξύ του PC και των προηγούμενων μοντέλων Smaky, ήταν δυνατό να τρέξει απευθείας Windows NT. Η κάρτα Smaky 400 κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1997 και η παραγωγή της ολοκληρώθηκε το 2000 μετά από περίπου 500 αντίτυπα.

Ρολόι, σουγιάς και υπολογιστής

Μπορεί όλοι να γνωρίζουμε τα ελβετικά ρολόγια και τον ελβετικό σουγιά και ελάχιστοι τον ελβετικό υπολογιστή, ωστόσο δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε τη συνεισφορά της ομάδας του Νικούντ, ακόμη και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το σύγχρονο ποντίκι με τη μπίλια και τα τρία πλήκτρα εξελίχθηκε στο πολυτεχνείο της Λωζάνης
Το σύγχρονο ποντίκι με τη μπίλια και τα τρία πλήκτρα εξελίχθηκε στο πολυτεχνείο της Λωζάνης

Στο εργαστήριο LAMI συνέβησαν πολύ αξιοπρόσεκτες εξελίξεις τις δεκαετίες του ’70 και του ’80. Ο ίδιος ο Smaky που παρουσιάστηκε το 1975 ήταν ένας από τους πρώτους ολοκληρωμένους προσωπικούς υπολογιστές παγκοσμίως. Μην ξεχνάμε ότι εκείνη την εποχή έκαναν τα πρώτα τους βήματα οι μικροϋπολογιστές. Χωρίς οθόνη, χωρίς πληκτρολόγιο, χωρίς μέσα αποθήκευσης. Απλά με ένα πάνελ για την εισαγωγή αριθμών 0 και 1. Ο Smaky αντιθέτως τα διέθετε όλα. Ήδη από το 1976, ο Smaky 4 είχε τη δυνατότητα να απεικονίσει ακόμη και γραφικά. Ένα χρόνο αργότερα, ο Νίκουντ κατασκεύασε τον Scrib. Έναν από τους πρώτους φορητούς υπολογιστές της ιστορίας. Ο Smaky 6 ξεπερνούσε σε δυνατότητες τους σύγχρονούς του προσωπικούς υπολογιστές. Ο Smaky 8 δεν είχε τίποτε να ζηλέψει από την Lisa και μάλιστα ολοκληρώθηκε σχεδόν δύο χρόνια πριν από το «μεγαθήριο» της Apple. Μαζί με αυτόν αναπτύχθηκε και το σύγχρονο ποντίκι με μπίλια. Οι υπολογιστές της Epsitec ήταν από τους πρώτους για εφαρμογές desktop publishing.

Δεν είναι και λίγα όλα αυτά…

ΑΛΛΕΣ ΠΗΓΕΣ

Δείτε επίσης…

The Smaky Computer Home Page (16bit models)